काठमाडौं — सामाजिक सञ्जालको लत र युवावर्गमाथि पर्न सक्ने नकारात्मक प्रभावको चर्को आलोचनाबीच मेटा प्लेटफर्म्सले आफ्नो “Teen Accounts” नामक सुविधा फेसबुक र मेसेन्जरमा समेत विस्तार गर्ने घोषणा गरेको छ। यसअघि यो सुविधा इन्स्टाग्राममा लागू गरिएको थियो।
मेटाले जनाएको अनुसार, यस सुविधाअन्तर्गत युवावर्ग प्रयोगकर्ताहरूको गोपनीयता, समयको उपयोग र अभिभावकको निगरानीलाई प्राथमिकतामा राखिएको छ। अब सामाजिक सञ्जाल प्रयोग गर्दा युवावर्गका लागि केही सीमितता र सुरक्षा उपायहरू लागू हुनेछन्।
किन महत्वपूर्ण छ यो सुविधा?
हालै अमेरिकी सांसदहरूले बालबालिका र युवावर्गलाई सामाजिक सञ्जालबाट हुने नकारात्मक प्रभावबाट जोगाउन Kids Online Safety Act (KOSA) जस्ता विधेयक अघि बढाउने तयारी गरेका छन्। मेटा, टिकटक (ByteDance) र युट्युब (Google) जस्ता कम्पनीहरू अहिले सयौं उजुरीको सामना गरिरहेका छन् — जसमा स्कुल र अभिभावकहरूले यी प्लेटफर्महरूलाई लत लगाउने प्रवृत्तिको दोष लगाएका छन्।
सन् २०२३ मा अमेरिकाका ३३ वटा राज्यहरूले — जसमा क्यालिफोर्निया र न्युयोर्क पनि पर्दछन् — मेटामाथि जनतालाई सामाजिक सञ्जालको खतरा बारे भ्रम फैलाएको आरोप लगाउँदै मुद्दा हालेका थिए।
नयाँ सुविधा के छन्?
मेटाले जानकारी गराएको अनुसार १६ वर्ष मुनिका प्रयोगकर्ताहरूले अब Live जानुअघि अभिभावकको अनुमति लिनुपर्नेछ। साथै, डायरेक्ट म्यासेजमा नग्नता देखिन सक्ने सम्भावित तस्बिरलाई आफूखुशी हेर्न सकिने सुविधा पनि निष्क्रिय पार्न पाउने छैनन्। यस्तो तस्बिर प्रणालीले स्वचालित रूपमा ब्लर गरिदिनेछ।
मेटाले भनेको छ, “यी नयाँ अपडेटहरू आगामी केही महिनामा चरणबद्ध रूपमा लागू गरिनेछ।”
सन्दर्भमा: विधेयकको तयारी र दबाब
सन् २०२४ को जुलाईमा अमेरिकी सिनेटले KOSA र The Children and Teens’ Online Privacy Protection Act नामक दुई महत्त्वपूर्ण विधेयकलाई अगाडि बढाएको छ, जसले सामाजिक सञ्जाल कम्पनीहरूलाई आफ्नो प्लेटफर्म बालबालिका र युवावर्गप्रति जिम्मेवार बनाउन बाध्य बनाउनेछ।
हालसम्म फेसबूक, इन्स्टाग्राम र टिकटकमा १३ वर्ष पुगेका व्यक्तिले मात्र खाता खोल्न पाउने प्रावधान छ। तर अब ती युवावर्ग प्रयोगकर्ताको सुरक्षाका लागि थप निगरानी र नियन्त्रणको आवश्यकता महसुस गर्दै मेटाले कदम चालेको छ।
यो नयाँ उपायलाई केहीले सकारात्मक सुरुवात भनेका छन् भने केहीले कानुनी दबाबकै कारण आएको असहज स्वीकृति पनि मानेका छन्। जे होस्, युवावर्ग प्रयोगकर्ताको डिजिटल सुरक्षाको दिशामा यो एक महत्वपूर्ण प्रयास मानिएको छ।